کدام استان و رشته صنایع دستی بیشترین هنرمند شاغل را دارند؟
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، بیش از 517 هزار هنرمند به صورت رسمی در حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی مشغول به کار هستند، که استان هرمزگان با 45 هزار شاغل و رشته بافته های داری و غیرداری با 160هزار شغل در صدر مشاغل صنایع دستی کشور قرار دارند.
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، بیستم خرداد (10 ژوئن) روز دنیای صنایع دستی است، سازمان یونسکو صنایع دستی را اینگونه تعریف می نماید محصولاتی که به وسیله هنرصنعتگران ساخته می شوند که یا کاملا با دست، یا به یاری ابزار دستی و یا حتی ابزار مکانیکی فراوری می شوند تا زمانی که مشارکت دستی خود هنرمند همچنان اساسی ترین مؤلفه محصول نهایی باشد. ماهیت خاص محصولات صنایع دستی ناشی از ویژگی های متمایز آن است که این ویژگی ها می توانند خصیصه های کاربردی، زیبایی شناختی، هنری، خلاق، فرهنگی، تزئینی، مذهبی، نمادین به لحاظ اجتماعی و برجسته بودن باشند
آنچه در تعریف صنایع دستی در ماده یک قانون حمایت از هنرمندان و استادکاران و فعالان صنایع دستی آمده است تصریح دارد صنایع دستی ایران مجموعه ای از صنایع هنری و سنتی است که با موضوع خلاقیت، ذوق و زیباشناسی با بهره گیری از مواد اولیه قابل دسترس فراوری می گردد و فرایند ساخت و فراوری محصول به صورت فردی یا گروهی، عمدتا با دست و با یاری ابزار مورد احتیاج انجام می گیرد.
رشته هایی مانند نساجی سنتی، بافته های داری و غیر داری، پوشاک سنتی، کاشی سنتی، سفال و سرامیک، صنایع دستی چرمی، هنرهای سنتی وابسته به معماری، صنایع دستی فلزی، صنایع دستی چوبی و حصیری، صنایع دستی دریایی، صنایع دستی استخوان، صنایع دستی سنگی، رودوزی های سنتی، سازهای سنتی، میناکاری، آبگینه، صنایع دستی کاغذی، طراحی نقاشی سنتی و پیشه های وابسته به گروه های 18 گانه) است. به همین علت دنیایان از دیرباز ایران را کشوری متنوع در هنرهای سنتی و غنی از هنرمندان صنایع دستی می شناسند.
ایران سردمدار ثبت دنیای شهرها و روستاهای صنایع دستی استهرمزگان در صدر شاغلان صنایع دستی / کمترین شاغلان در قم
آمار و ارقام نشان می دهد 517 هزار و 200 هنرمند در رشته های 18 گانه صنایع دستی به صورت رسمی و ثبت شده مشغول به کار هستند، که از این جمعیت نیم میلیونی، حدود 350هزار نفر زنان هنرمند هستند که 70درصد این جامعه هنری صنعتی را تشکیل می دهند؛ این در حالی است 30درصد از فراوریکنندگان صنایع دستی روستاییان هستند، اگر چه در این حوزه 1270 تشکل و شرکت تعاونی مرتبط با صنایع دستی فعالند اما دغدغه هایی مانند بیمه، تامین مواد اولیه، بازاریابی و فروش همچنان دغدغه بخش عمده ای از هنرمندان صنایع دستی است.
بر اساس آمار پراکندگی شاغلان در کشور، هرمزگان (45هزار نفر)، کرمان (35هزار نفر)، گیلان، گلستان و اصفهان (تقریبا 30هزار نفر)، فارس (25هزار نفر) و همدان (بیش از21 هزار نفر) جزو استانهای با بیشترین شاغلان در حوزه صنایع دستی هستند، و خراسان جنوبی (با حدود 6هزار نفر)، یزد (با 5هزار نفر)، البرز (با 5 هزار نفر)، آذربایجان غربی (با حدود 4900 نفر) و قم (با حدود 4800 نفر) جزو کمترین شاغلان حوزه صنایع دستی در کشور هستند؛ این درحالی است که استان تهران حدود 18هزار شاغل در این حوزه ثبت شده است.
بافته های داری و غیرداری در صدر مشاغل صنایع دستی
طبق نمودار رشته بافته های داری و غیرداری (با 160هزار شاغل) در صدر هنرمندان شاغل و با یک فاصله قابل تامل رودوزی های سنتی و صنایع دستی چوبی (با حدود 70 هزار شاغل) و حوزه پوشاک با (60هزار شاغل) به ترتیب در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. این در حالی است که از رشته های صنایع دستی دریایی ، کاغذی و استخوانی با تعدادی محدود از کمترین شاغلان نام برد و هشدار هنرهای در خطر فراموشی را گفت.
کدام استان و رشته صنایع دستی بیشترین هنرمند شاغل را دارند؟
در این پراکندگی و گستردگی از سال 1394 تا کنون 45 شهر و 27 روستا با عنوان شهر و روستای ملی صنایع دستی و 11 شهر و 3 روستا با عنوان شهرو روستای دنیای صنایع دستی در ایران شناخته وثبت شده است که در این زمینه ایران از سرمداران و پرچمداران ثبت این منطقه ها در دنیا است. و در حال حاضر 3 شهر (کاشان، رشت و دزفول) و یک روستا (بحیری بوشهر) در انتظار ثبت دنیای هستند.
ضرورت تثبیت حکمرانی خوب در صنایع دستی
آنچه در این گستره ارزشمند موثر است، ابزارهای حکمرانی زنجیره سازی صنایع دستی است که هفت مرحله از شناسایی، خلق، توسعه و ترویج، فراوری، تجاری سازی، توزیع وفروش تا مصرف را شامل می گردد، اگر چه این روند برای ارزآوری و فراوری ثروت کاملا کشف بازارهای نو با طراحی، فراوری، ترویج و تبلیغ و صادرات بستگی دارد.
اما آنچه به عنوان مرکزیت برای ابزارهای حکمرانی تصویرسازی صنایع دستی یاد می گردد، خلق تصویر شفاف از صنایع دستی است و با اتاق شرایط، شبکه اطلاعات صنایع دستی، کتاب اول، نمایگشاه های استراتژیک و و دستاوردها، سکوها و روایت های پیشرفت، بسته هویت بصری و رویدادها و جشنواره و جشنواره ها است رابطه مستقیم و دو سویه دارد.
بخش مهم دیگردر صنایع دستی، ابزارهای حکمرانی درنوآوری در این حوزه است که علاوه بر این که به لزوم وجود یک مرکز نوآوری یکپارچه وابسته است، بر ضرورت طراحی محصولات، بسته بندی مجذوب کننده، راهبری فناورانه،نوآوری اجتماعی، فراوری انبوه فناورانه، نوآوری در نقوش، بهره وری با هم افزایی منابع تاکید دارد.
اما باید توجه داشت صنایع دستی یکی از اضلاع مهم و بدون تردید قاعده مثلث میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، که با شکل گیری وزارتخانه ای جوان با حدود 4 سال قدمت، قطعا به ابزارهای حکمرانی مجدد برای اکوسیستم صنایع دستی احتیاج دارد، تا بتواند مثلث متوازن میان محصول، هنرمند و وزارتخانه برقرار کند، با این تذکر که دستگاه دولتی باید نقش تنظیم کننده و تسهیل گر را بخواهد و بتواند ایفا نماید.
منبع: دنیای سفر