آلاینده های کربنی خطرناک ترند یا گرد و غبار؟
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، در پی گسیل گرد و خاک از مرز های غربی کشور در 19 و 20 فروردین، غلظت آلاینده ذرات معلق بویژه آلاینده ذرات معلق کمتر از 10 میکرون افزایش بی سابقه ای پیدا کرد و برای چندین ساعت پیاپی در محدوده خطرناک نهاده شد علاوه بر آن غلظت آلاینده ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون نیز با افزایش قابل ملاحظه بود و به محدوده شرایط بسیار ناسالم رسید. کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با مقایسه این دو آلاینده می گوید: ذرات آلاینده هرچقدر ریزتر باشند، خطرناک ترند.

به گزارش ایسنا، مردم کلانشهر های بزرگ به ویژه تهران، با واژه آلودگی هوا آشنایی کاملی دارند. ریه های مردم مرکز در هر فصل سال میزبان یکی از ذرات دردسرساز آلاینده هواست. آلاینده شاخص هوای مرکز به خصوص در فصول سرد که با وارونگی هوا و افزایش سوخت های فسیلی همراه است، ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون است، اما در روز های غبارآلود اخیر ذرات معلق کمتر از 10 میکرون میهمان خارجی ویژه شهر تهران بودند. افزایش وحشتناک غلظت این آلاینده سبب شد تا کیفیت هوای تهران در بازه ای از زمان در شرایط خطرناک گزارش گردد. سوالی که در این بین فکر ها را مشغول می نماید این است که آیا مخاطرات آلاینده کربنی با خطر های گرد و غبار یکسان است؟
سولماز احدی در مصاحبه با ایسنا با اشاره به تفاوت تاثیرات منفی آلاینده های کربنی و گرد و غبار اظهارکرد: ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون درشت ترند و نسبت به ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون کمتر وارد بخش های تحتانی سیستم تنفسی می شوند و به طور جزئی خطر کمتری دارند، ولی در غلظت های بالا و در قیاس با حد مجاز می توانند مسائل زیادی به لحاظ بهداشتی و زیست محیطی در پی داشته باشد
وی اضافه کرد: این ذرات نسبت به ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون که منشاء احتراقی دارند، بیشتر منشاء طبیعی و خاکی دارند. ذرات معلق بویژه ذرات ریز می توانند طول عمر بالایی داشته باشند و برای مدت زمان زیاد و طی مسافت های طولانی در هوا باقی بمانند و اثر خود را نشان دهند.
این کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ادامه داد: شهر تهران در دهه گذشته چنین شرایط خطرناکی را تجربه ننموده بود، اما در روز های اخیر هم آلاینده ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون و هم ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون به اندازه قابل توجهی بالاتر از حد مجاز بودند و کیفیت هوا در محدوده خطرناک قرار داشت.
احدی با تاکید بر جدی بود این موضوع گفت: هوای تهران در روز آدینه برای 14 ساعت متوالی شرایط خطرناک را تجربه کرد و تداوم یکی دو روزه این شرایط باعث شد تا همه افراد جامعه به ویژه گروه های حساس تحت تاثیر این پدیده قرار گیرند این اتفاق در حالی رخ داد که آلودگی هوا در سال 2019 به عنوان چهارمین عامل مرگ و میر زودرس شناخته شده، اما موضوع به همین جا ختم نمی گردد و در این رتبه بندی آلاینده ذرات معلق به دلیل اهمیت بالا به طور جداگانه ششمین عامل مرگ و میر زودرس در جهان شناخته می شوند بعلاوه خسارت مالی آلودگی هوا بویژه آلاینده ذرات معلق نیز قابل چشم پوشی نیست.
احدی با اشاره به ارتباط میان افزایش ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون همزمان با بالارفتن غلظت ذرات معلق کمتر از 10 میکرون اظهارکرد: این ذرات منشا خارجی داشتند و مسافت زیاد و زمان طولانی را برای رسیدن به شهر تهران سپری نموده اند لذا در این جهت ذرات درشت تر ته نشین شده و ذرات ریزتر که مخاطرات بهداشتی بیشتری دارند به شهر تهران رسیده اند.
وی با اشاره به نحوه محاسبه شاخص کیفیت هوا و دلیل استفاده از آن توضیح داد: غلظت آلاینده ها به شاخص کیفیت هوا تبدیل می شوند چرا که بعضی ماهیت گازی و بعضی ماهیت ذره ای دارندو با واحد های مختلفی از جمله ppb (آلاینده های گازی) و میکروگرم بر متر مکعب (آلاینده های ذره ای) سنجش و گزارش می گردد به همین دلیل همه آلاینده ها به شاخص بدون واحد AQI تبدیل می شوند.
تنفس آلاینده هایی با قطر 7 برابر کمتر از موی انسان
احدی توضیح داد: ذرات معلق هر چقدر قطر کمتری داشته باشند، مخاطرات بهداشتی و سلامتی بیشتری دارند و به همین دلیل استاندارد سختگیرانه تری برای ذرات ریز تعریف شده است. این نکته قابل تامل است که موی انسان 50 تا 70 میکرون قطر دارد این در حالیست که ذرات معلق کمتر از 10 میکرون تقریبا 5 تا 7 برابر از تار موی انسان نیز قطر کمتری دارند و به راحتی وارد سیستم تنفسی می شوند بنابراین توصیه می گردد در این شرایط از ماسک های مناسب ذرات معلق نظیر N 95 استفاده گردد.
منبع: فرارو