درد دل های دیالیزی
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، وقتی کلیه ها نمی توانند خون را به درستی تصفیه نمایند و کارشان مختل می گردد، باید از دستگاه (جانشینی) برای انجام این کار یاری گرفت. دیالیز درواقع همان جانشین است که به طور مصنوعی کار کلیه ها را انجام می دهد.
درد دل های دیالیزی
تبادل نظر با دکتر فاطمه پوررضاقلی، متخصص نفرولوژی
اگر در خانواده تان بیمار کلیوی داشته باشید با بعضی از مسائل مخصوص این مبتلایان آشنا هستید. غذایی که برای آنها تدارک می بینید، روزهایی که قرار است به دیدارشان بروید و یا مسافرت های دسته جمعی تان همه تحت شعاع این معضل قرار می گیرد. برای برطرف هرچه بهتر مسائل بیماران دیالیزی تبادل نظریی با خانم دکتر فاطمه پوررضاقلی استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی داشته ایم که از نظرتان می گذرد.
چه جور بیمارانی را دیالیز می نمایند؟
وقتی کلیه ها نمی توانند خون را به درستی تصفیه نمایند و کارشان مختل می گردد، باید از دستگاه (جانشینی) برای انجام این کار یاری گرفت. دیالیز درواقع همان جانشین است که به طور مصنوعی کار کلیه ها را انجام می دهد.آیا دیالیز هم انواع و اقسام دارد؟
بله. دیالیز روش های متعددی دارد وگرنه خود دیالیز در اصل روشی ثابت است. شیوه این تصفیه خون که مدنظر ماست و برای ادامه حیات همه ما ضروری است، در دیالیز به دو گونه انجام می گردد. یکی، دیالیز صفاقی و دیگری دیالیز خونی است. در دیالیز خونی، بیمار هر هفته سه بار به مراکز دیالیز می آید و هر بار به مدت چهار ساعت می خوابد و با سوزن های مخصوص خون او را تصفیه می کنیم. در دیالیز صفاقی احتیاجی نیست بیمار به مراکز دیالیز مراجعه کند و خودش در منزل می تواند محلول دیالیز را به وسیله کاتتری که داخل بدنش گذاشته ایم، وارد کند و بعد از حدود چهار تا شش ساعت آن محلول را از بدن خارج کند. هر بار نیم ساعت وقت او گرفته می گردد. فرد می تواند به کار و زندگی خود برسد و اگر دانشجو یا جراح است بدون اینکه کسی متوجه باشد، مانند دیگران مشغول به کار گردد. اما نباید فراموش کند که روزی چهار بار باید این کار را انجام دهد.این کاتتر که می فرمایید کجا قرار گرفته است؟
در داخل شکم و زیر ناف، داخل حفره شکمی است. از نظر ظاهری هیچ کس متوجه آن نخواهد بود. فقط یک پانسمان ساده روی شکم است. می تواند در هنگام وارد کردن مایع دیالیز، آن را بردارد و به وسیله کاتتر به تصفیه خون یاری کند. از آن کاتتر چیزی بیرون نیست. فرد می تواند حمام برود و زندگی عادی کند.معایب دیالیز صفاقی چیست؟
به هر حال هر روشی معایبی دارد. امکان گیر کردن محلول وجود دارد. امکان عفونت، شایع ترین مشکل در بیمارانی است که دیالیز صفاقی دارند.گذشته از صرف وقت و هزینه چند بار در هفته رفت و آمد، آیا دیالیز خونی عیب دیگری هم دارد؟
بله. به علت اینکه سوزن های نسبتا درشتی برای تبادل خون وصل می گردد و باید سه بار در هفته این رگ گیری صورت بگیرد، به هر حال پوست آن ناحیه سخت می گردد و با درد و ناراحتی بیمار همراه است که این امر در دیالیز صفاقی وجود ندارد. درضمن، افت فشار، گرفتگی دردناک عضلانی و اینکه باید چهار ساعت صاف و بی حرکت بخوابند، همه گویای مشقت هایی است که در دیالیز خونی وجود دارد.
برای حل این مشکل در کشورهای پیشرفته چه نموده اند؟
دستگاه ها و امکانات در کشورهای پیشرفته، نو و مدرن است. از آن گذشته به علت امکاناتی که دارند، افراد با بعضی از مسائل مانند تخت های به هم فشرده و فضای ناکافی روبرو نیستند. تصور کنید برای آنها تلویزیون و اتاق مناسبی باشد که لیست غذا بیاورند و فرد تصور کند در خانه خودش نشسته است. در این صورت خیلی شرایط روحی اش با کسی که در تخت مجاور او فردی از درد فریاد می کشد، متفاوت خواهد بود. حالا به این مسایل، ترافیک و هزینه و اینکه هر روز باید یک همراه با خود بیاورد را هم اضافه کنید (80 درصد این دیالیزی ها به همراه احتیاج دارند چون با افت فشار و مسائلی روبرو اند).پس دیالیز صفاقی خیلی بهتر است. خب، چرا همه با این روش دیالیز نمی شوند؟
اگر فردی از نظر سطح فرهنگی یا از نظر توانایی در حدی باشد که نتواند این کار را انجام بدهد، چطور؟ فرض کنید با فردی رو به رو هستید که چشمش خوب نمی بیند، دستش توانایی ندارد و یا کسی را در منزل ندارد که برایش این کار را انجام بدهد. خیلی از مواقع بیماران ما طی مشاوره می گویند اتاقی کوچک داریم که من و چهار فرزندم در آن زندگی می کنیم. چطور شما انتظار دارید در این فضای محدود، محوطه ای را برای این کار (وارد کردن محلول دیالیز تحت شرایط استریل) اختصاص دهد؟مشاوره این بیماران چگونه صورت می گیرد؟
وقتی فرد مبتلا به نارسایی کلیه را به اسم بیمار احتیاجمند درمان تشخیص دادیم، وی را تحت مشاوره قرار می دهیم.اگر بیمار جوان باشد و یا توانایی انجام پیوند کلیه را از هر حیث داشته باشد، ترجیح می دهیم که دیالیز انجام نگردد و به طور مستقیم برای انجام پیوند برود. بیمارانی که تحت دیالیز نباشند و با عوارض دیالیز درگیر نشوند، از نظر نتیجه پیوند هم مطلوب تر هستند. در مرحله بعدی با آنها تبادل نظر می کنیم. اگر شخصی توانایی و سطح درک لازم را داشته باشد، اگر به چاقی مفرط مبتلا نباشد (در صورت چاقی نمی توان کاتتر را از بین این لایه های چربی در شکم او قرار داد)، اگر مشکل تنگی نفس و سابقه جراحی روی شکم نداشته باشد، او را آموزش می دهیم که خودش دیالیز صفاقی را انجام بدهد. برای این کار، پرستار بخش با انجام دیالیز صفاقی بر بالین بیمار و نمایش سی دی های آموزشی، مهارت لازم را به فرد می آموزد. معایب و محاسن روش را شرح می دهد. البته در صورت توانایی لازم برای این کار درمی یابد که عواقب و مسائل دیالیز صفاقی کمتر است.
آیا داروهای دیالیز آنها را با توجه به ضعف و مسائل جسمی که دارند، در اختیارشان می گذارید یا باید برای تهیه دارو هم مشقت بکشند؟
اتفاقا موضوعی که شما گفتید خیلی اهمیت دارد. ای کاش سیاست گذاران و برنامه ریزان اقدامی شبیه چیزی که شما گفتید، انجام می دادند. به طور مثال، ترتیبی می دادند که بیماران دیالیزی به جای رفتن به داروخانه ها و ایستادن در صف های تهیه دارو، موقعی که برای ویزیت و یا دیالیز شدن به بخش مراجعه می نمایند، داروی خود را تهیه نمایند. بیماران ما علاوه بر ناراحتی های جسمی، روزی هزار بار خجالت و شرمندگی خانواده و دوستان را به جان می خرند. کمی خودمان را به جای آنها بگذاریم، چون با دردهای جسمی روبه رو هستند. (به هر حال دیالیز نمی تواند کار کلیه طبیعی سالم را انجام دهد.) و به خصوص هر چه از مدت دیالیزشان بیشتر گذشته باشد، عوارض دیالیز بیشتری بروز نموده است و تازه به تنهایی نمی توانند در پی تهیه دارو بروند. بیمارانی داشتم که در صف تهیه دارو تشنه شدند و ناخودآگاه آب خوردند و چون با محدودیت آب روبرو بودند، وارد مرحله ادم ریوی شدند.عوارض دیالیز چیست؟
کم خونی، مسائل قلبی، دردهای استخوانی، گرفتگی های عضلات، پوکی استخوان و در یک کلام نارسا شدن کلیه ها مسائل بی شماری را ایجاد می کند.توصیه آخر
اگر شما به بیماری خاص خانوادگی دچارید مانند فشارخون و یا دیابت بهتر است با در نظر گرفتن نکاتی، از نارسایی زودرس کلیه ها جلوگیری کنید مانند کنترل قند، کنترل فشارخون، رژیم غذایی مناسب، مصرف نکردن داروهای نا به جا و به خصوص مسکن هایی چون بروفن، دیکلوفناک سدیم، آسپرین، مصرف بدون تجویز آنتی بیوتیک ها و غیره. من بیمار 40 ساله ای دارم که با نارسایی کلیه مراجعه نموده است. او سال ها است که به علت درد کمر و سر درد و غیره روزی یک تا دو عدد بروفن می خورده است. شاید در گذر سال ها همان تعدادی که به نظر شما بسیار ناچیز می کند، عوارضی تا این حد وخیم بدهد. چه عارضه ای بدتر از نارسایی کلیه ها.منبع:http://www.salamat.com
/ج
منبع: راسخون