از باقالی قاتوق با عشق
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، اولین باری که باقالی قاتوق دیدم از قیافه اش خوشم نیامد. یک خورشت سبزرنگ بود که همه چی توی هم رفته بود و چیزی قابل تشخیص نبود، مثل خورشت فسنجان که نمی دانی تویش چه خبر است ولی بعد که می خوری با خودت می گویی پس دیگر زود قضاوت نکنم.
رفته بودیم رضامحله که روستایی است در کلاچای و کلاچای هم شهری است نزدیک رامسر. عروسی یکی از فامیل های شوهرخواهرم بود. روز قبلش خانه مادر داماد دعوت بودیم. سفره انداخته بودند از کجا تا کجا. سبزی خوردن هایی را که سر سفره بود، از باغچه پشت خانه چیده بودند، ترشی را خودشان انداخته بودند، ماست را خودشان درست نموده بودند، فلفل ها محصول باغچه یکی دیگر بود، مرغ های توی ظرف که حالا خیلی برشته بودند و تویش را با سبزی محلی، رب انار، سیر و گردو پر نموده بودند، تا چندساعت پیش داشتند در حیاط اینطرف و آنطرف می رفتند و ماهی ها را هم مردهای خانه دیروز از دریا گرفته بودند. خودم آنجا بودم و بالاپایین پریدن ماهی ها را تماشا نموده و دلم برایشان سوخته بود و حالا داشتم روی یک تکه اش آب نارنج می چکاندم.
سفره پر بود از غذاهای رنگ و وارنگی که نمی دانستی کدامش را بخوری ولی چیزی طول نمی کشید که دیگر از آن همه ظرف های پر از غذا خبری نبود و لحظاتی بعد سفره پر می شد از بشقاب های خالی ای که تصور اینکه زمانی پر بودند، تصور خیلی دوری بود. شاید به همین خاطر هم باشد که می گویند شمالی ها خیلی خوش خوراکند چون هم تنوع غذایی اینجا بالاست و هم در یک چشم به هم زدن اثری از غذا در ظرف ها نمی ماند.
داشتم هسته نارنج را جدا می کردم و مواظب بودم تیغی از زیر دستم درنرود که یکی بهم گفت: از اونی که توی اون ظرفه حتما بخور و ظرف باقالیقاتوق را نشانم داد. اول فکر کردم خورشتی است که با ماست درستش نموده اند چون ترک ها به ماست می گویند قاتوق ولی بعد فهمیدم آن چیزهای سفید که به خورد باقی مواد رفته تخم مرغ است.
سعی کردم به روی خودم نیاورم که یکی از آن سر سفره باقالیقاتوق را خالی کرد روی برنجم. بیشتر مردم برای اینکه مهمان نوازی شان را نشان بدهند وقتی سرتان گرم صحبت است کفگیر کفگیر برنج و ملاقه ملاقه خورشت را در بشقابتان خالی می نمایند. مثلا وقتی برایمان مهمان می آید کافی است مهمان ها رویشان را برگردانند تا مادرم دیس برنج را خالی کند توی ظرفشان و در تصویر بعد چهره درهم کشیده و ناراحت مهمان را می بینیم که نمی داند با کوه غذایی که در بشقابش ناگهان بالا رفته چه کار کند. این رسم در شهرهای شمالی هم مثل دیگر شهرهای دیگر خیلی به چشم می آید. مانده بودم با آن خورشت ناشناخته ای که توی ظرفم بود و تا حالا یکبار هم مزه اش را نچشیده بودم چه کار کنم که مادرم گفت نمی میری که و من هم انگار منتظر همین جمله بودم که از طریق اش بیمه شوم.
اولین قاشق باقالیقاتوق را با اکراه بالا بردم و بعد زندگی غذاییم با کمی اغراق به قبل و بعدش تقسیم شد. باقالیقاتوق شد یکی از غذاهای محبوبم. اما وقتی از لفظ غذای محبوب استفاده می کنم، کم نیستند آنهایی که با تعجب نگاهم می نمایند و می گویند اینهمه غذا، غذا قحطه که باقالیقاتوق؟ و دلیل این حرف شاید این باشد که خبری از گوشت و مرغ در آن نیست و برای پختنش کسی ساعت ها زمان و وقت صرف ننموده و سرو ته همه چیز بیست دقیقه ای هم آمده. احتمالا به همین خاطر هم هست که خیلی ها به همان راضی نیستند و در کنارش غذای دیگری هم درست می نمایند، چون آن را غذایی کامل نمی دانند و بیشتر به آن به چشم نوعی پیش غذا نگاه می نمایند،اما آمارها نشان می دهد که رفته رفته به تعداد دوستداران این غذا در سراسر ایران اضافه می گردد، در حالی که تا همین چند سال قبل باید همه مغازه ها را زیرپا می گذاشتید تا باقالی کشاورزی یا لوبیای رشتی پیدا کنید الان در کمتر مغازه و فروشگاهی است که نگردد باقالیی پاک نموده پیدا کرد، درحالی که خود من به یاد دارم اولین باری که می خواستم باقالیقاتوق درست کنم تمام مغازه ها را زیر پا گذاشتم تا پیدایش کنم و در سفرهای بعدی به شمال چمدانم را از باقالیی کشاورزی انباشتم. حالا به غیر از همه رستوران های شمال کشور، در بقیه رستوران هایی که غذای گیلانی سرو می نمایند هم می گردد باقالیقاتوق خورد یا در خانه درستش کرد.
اگر پاچه باقالی تازه پیدا نکردید می گردد باقالییخشک را از عطاری ها بخرید و بگذارید یک شب خیس بخورد و بعد پوستش را بکنید. قابلمه ای روی گاز بگذارید و یک بوته سیر را با باقالی و شوید تفت بدهید و نمک وفلفل و زردچوبه به آن بزنید و رویش آب بریزید و بگذارید که باقالی ها خوب بپزند و آب خورشت غلیظ بگردد و بعد یک عدد تخم مرغ رویش بشکنید و با برنج کته بخورید. باشد که به یکی از غذاهای محبوب شما هم تبدیل گردد.
منبع: اسنپ تریپ