کشف گوی های شیشه ای مرموز در ماه
به گزارش وبلاگ اخبار جدید، یک ماه نورد رباتیک چینی با نام یوتو 2 Yutu-2، در جدیدترین دستاورد خود پیروز به کشف گوی هایی ظاهراً شیشه ای در سمت دور ماه شده است که تعجب و شگفتی بسیاری از دانشمندان را در پی داشت.

به گزارش وبلاگ اخبار جدید، یوتو 2 یک ماه نورد رباتیک است که بخشی از مأموریت چینی چانگ ای 4 به ماه را تشکیل می دهد. این ماه نورد در 12 دسامبر 2018 وارد مدار ماه شد و در 3 ژانویه 2019 یوتو 2 نخستین فرود نرم را در سمت پنهان ماه انجام داد و در حال حاضر به عنوان اولین ماه نورد در سمت دور ماه به صورت عملیاتی قرار گرفته است. یوتو 2 تا 7 فوریه 2021، توانسته بیش از 628 متر مسافت را در سطح ماه طی کند و داده های جالب توجهی را مخابره کند. حالا این ماه نورد چینی کشف جالب دیگری را در سمت دور ماه انجام داده است.
دوربین پانورامای این ربات، در میان گرد و غبار خشک و خاکستری ماه، دو کره کوچک دست نخورده از شیشه شفاف را پیدا کرد که همه نگاه ها را به خود معطوف نموده است. دانشمندان می گویند چنین گوی هایی می توانند اطلاعاتی درباره تاریخچه ماه، از جمله ترکیب گوشته و رویداد های برخوردی آن ارائه دهند. ماه نورد Yutu-2 نتوانست داده های ترکیبی این گوی های مرموز را به دست آورد، اما این مرمر های طبیعی قمری می توانند اهداف تحقیقاتی مهمی در آینده باشند.
اگرچه وجود شیشه در ماه غیر معمول نیست، اما این ماده زمانی تشکیل می گردد که مواد سیلیکات در معرض دمای بالا قرار می گیرند که هر دوی این مواد به راحتی در ماه در دسترس هستند. در گذشته ماه، آتشفشان های گسترده ای وجود داشت که منجر به تشکیل شیشه های آتشفشانی شد. بعلاوه برخورد اجسام کوچکتر مانند شهاب سنگ ها نیز گرمای شدیدی ایجاد می نماید که در نتیجه آن شیشه تشکیل می گردد. به گفته تیمی از دانشمندان به سرپرستی ژیونگ شیائو، زمین شناس سیاره ای از دانشگاه سون یات سن و آموزشگاه علوم چین، دومین مورد همان چیزی است که می تواند پشت ایجاد گوی های مشاهده شده به وسیله Yutu-2 باشد. با این حال، سخت است که به طور قطع در خصوص این موضوع سخن بگوییم، زیرا بیشتر شیشه هایی که تا به امروز در ماه کشف شده اند، با کره های کشف شده به وسیله Yutu-2 متفاوت به نظر می رسند. در واقع گوی های زیادی در آنجا وجود دارد، اما میزان آن ها کمتر از یک میلی متر است.
در اینجا روی زمین، چنین گوی های شیشه ای ریز در هنگام برخورد ایجاد می شوند و چنان گرمای شدیدی فراوری می نمایند که پوسته ذوب می گردد و به هوا می پاشد. مواد مذاب سخت می شوند و دوباره به صورت دانه های شیشه ای ریز به روی زمین می افتند. گوی های یوتو-2 بسیار بزرگتر هستند و 15 تا 25 میلی متر عرض دارند. این موضوع به تنهایی آن ها را منحصر به فرد نمی نماید چراکه در ماموریت آپولو 16، گوی های شیشه ای تا 40 میلی متر نیز از سمت نزدیک ماه به دست آمد. این ها در یک دهانه نزدیک ردیابی شدند و گمان می رود که گوی های حاصل از برخورد یک شهاب سنگ باشند.
با این حال، بین این دو گوی کشف شده، تفاوت هایی وجود دارد. همانطور که شیائو و همکارانش شرح می دهند، به نظر می رسد گوی های کناری نیمه شفاف یا کدر هستند و درخشندگی زجاجیه دارند. علاوه بر این دو موردی که به نظر می رسد نیمه شفاف هستند، آن ها چهار گوی دیگر پیدا کردند که درخشندگی مشابهی دارند، اما شفافیت آن ها تأیید نشد. این گوی ها در نزدیکی دهانه های برخوردی تازه پیدا شده اند، که می تواند نشان دهد که در طی برخورد شهاب سنگ های قمری شکل گرفته اند، اگرچه ممکن است از قبل هم وجود داشته و در زیر سطح مدفون شده بودند و حالا در اثر برخورد بیرون آمده باشند.
با این حال، تیم بر این باور است که محتمل ترین شرح این است که آن ها از شیشه آتشفشانی به نام آنورتوزیت تشکیل شده اند که در اثر برخورد دوباره ذوب شده و دوباره به کره های گرد نیمه شفاف تبدیل می شوند. محققان در مقاله خود می نویسند: در مجموع، مورفولوژی، هندسه و بافت محلی گلبول های شیشه ای با شیشه های ضربه ای آنورتوزیتی سازگار است. این فرآیند می تواند اشیاء را معادل تشکیل های گوی های شیشه ای زمینی به نام تکتیت - اجرام شیشه ای به میزان سنگریزه که هنگام ذوب شدن مواد زمین، پاشش به هوا و سخت شدن و تبدیل شدن به یک توپ در حین سقوط- به وجود بیاورد.
دانشمندان چینی می افزایند؛ ما نمی توانیم بدون مطالعه ترکیب گوی های تازه کشف شده به طور قطع درباره آن ها سخن بگوییم، اما اگر آن ها را معادل تکتیت های زمین فرض کنیم، ممکن است فرآیندی کاملاً رایج در سطح ماه باشند. این تیم بعلاوه می گوید که این فرضیه می تواند بعضی از احتمالات وسوسه انگیز برای تحقیقات آینده را مطرح کند. این دانشمندان در مقاله خود می نویسند: به عنوان اولین کشف گوی های شیشه ای ماکروسکوپیک و نیمه شفاف در ماه، این مطالعه پیش بینی می نماید که چنین گوی هایی باید در ارتفاعات ماه فراوان باشند و داده های امیدوارنماینده ای را برای آشکار کردن تاریخچه برخورد های اولیه ماه ارائه دهند. نتایج این تحقیق در نشریه معتبر Science Bulletin منتشر شده است.
منبع: sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی-وبلاگ اخبار جدید
منبع: فرارو